Sử dụng thiết bị để kích giun đất tàn phá môi trường và đất nông nghiệp
11:29 11/08/2023(VietQ.vn) - Nạn kích điện giun đất xuất hiện nhiều từ năm 2019, sau đó lắng xuống. Khoảng một tháng gần đây, tình trạng này rộ lên ở Hòa Bình, Bắc Giang, Sơn La, Tuyên Quang, Bắc Giang…
Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ xuất khẩu thiết bị bay không người lái
Xử phạt Công ty Nha Khoa Hoàn Cầu và Công ty Cổ phần Dịch vụ Khoa học Kỹ thuật Thủ Đô do vi phạm liên quan đến thiết bị y tế
Góp ý quy định xác định máy móc, thiết bị không thuộc công nghệ lạc hậu
Nạn kích giun đất lại đang rộ lên thời gian gần đây
Gần đây nhiều xã của huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình thường xuyên xuất hiện nhóm người đi kích điện giun đất. Họ sử dụng máy kích, gồm hai que nhọn nối với ắc quy điện công suất lớn, hoặc sử dụng pin, mua với giá 1,6-2,5 triệu đồng.
Nhóm người này thường chọn vườn cam, nơi đất tơi xốp, có dấu hiệu đất đùn lên để kích giun. Khi cắm que sắt nối với máy kích xuống đất, chỉ một phút sau giun đủ kích cỡ trong khoảng một mét vuông sẽ chui lên. Trung bình một người có thể bắt được khoảng 10 kg giun mỗi ngày.
Máy kích giun đất. Ảnh CTV
Một người chuyên gom giun đất cho biết mỗi kg giun sống thu mua 30.000 đồng. Giun được mổ sạch, cho lên giàn sấy khô. "Khoảng 13kg giun tươi sẽ cho 1kg giun khô, bán chừng 600.000 đồng", người này nói, cho biết giun khô sẽ bán cho các thương lái Trung Quốc, nhưng "không rõ để làm gì".
Không chỉ Hòa Bình, nạn kích giun đất xảy ra ở nhiều tỉnh thành phía Bắc như Sơn La, Tuyên Quang, Bắc Giang... Tại huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang, nơi có gần 30.000 ha cây ăn quả các loại, một số cá nhân sử dụng thiết bị kích điện để đánh bắt giun đất trên đồng ruộng và vườn cây ăn quả làm ảnh hưởng đến độ phì nhiêu của đất, sự sinh trưởng, phát triển của cây trồng.
Kích giun đất đang làm tàn phá đất nông nghiệp
Bày tỏ bức xúc trước nạn kích điện giun đất ở nhiều địa phương miền Bắc, giáo sư Đỗ Kim Chung, giảng viên Học viện Nông nghiệp Việt Nam, phân tích khi truyền dòng điện xuống lòng đất sẽ khiến không chỉ giun mà nhiều vi sinh vật khác sẽ chết, làm ảnh hưởng tới môi trường đất.
Giun đất sau khi mổ và rửa sạch được đem đi sấy hoặc phơi nắng. Ảnh minh họa
Theo tài liệu khoa học, mỗi gram đất có tới 6 triệu vi sinh vật sinh sống. Đất tốt hay không do vi sinh vật nhiều hay ít tồn tại trong đó. Riêng giun đất được ví như “lưỡi cày sinh học” của nhà nông, giúp đất tơi xốp; là mắt xích quan trọng trong việc chuyển hóa các chất dinh dưỡng của đất, tạo điều kiện để sinh ra các chất hữu cơ có lợi, giúp cây trồng phát triển tốt.
“Giun, vi sinh vật chết đi sẽ làm giảm khả năng tái sinh độ phì nhiêu của đất, khiến đất nghèo đi, sa mạc hóa, cây trồng bị ảnh hưởng, thậm chí là chết”, ông Chung nói, cho rằng cơ quan chức năng cần nghiêm cấm kích giun, thậm chí phải xem đây là loại tội phạm hủy hoại môi trường.
Tiến sĩ Lương Hữu Thành, Viện Môi trường Nông nghiệp cho rằng, trong hệ sinh thái nông nghiệp thì giun đất được coi như chỉ thị đánh giá độ phì nhiêu của đất. Quá trình sinh trưởng của giun sẽ giúp cho đất được mùn hóa, tăng độ xốp, độ trữ ẩm, cải thiện chất lượng đất trồng trọt. Nơi nào xuất hiện nhiều giun thì nơi đó đất tốt, tơi xốp và ngược lại.
“Việc sử dụng kích điện để tận diệt giun đất như hiện nay sẽ như con dao chặt đứt chu trình cải tạo đất trong tự nhiên, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sinh thái cũng như chất lượng đất sản xuất nông nghiệp”, Tiến sĩ Thành nói.
Để khôi phục đất đã bị kích điện bắt giun, ông Thành cho rằng cần tăng cường sử dụng phân hữu cơ, tạo môi trường thuận lợi cho loài giun đất phát triển trở lại. Chính quyền cũng có thể hướng dẫn người dân nhân, nuôi giun đất trong phạm vi có thể quản lý được. Hiện tỉnh Hòa Bình đã có một số hộ dân nuôi giun trong vườn nhà, thu hoạch 4 lần mỗi năm.
Giun đất gồm nhiều loài, thuộc phân lớp Oligochaeta (phân lớp giun có đai sinh dục), ngành Annelida (ngành giun đốt). Tại nhiều quốc gia, giun còn được nuôi cho mục đích xử lý rác thải. Nhờ giun đất, Australia đã tái tạo được khoảng 20% rác hữu cơ, góp phần giải quyết vấn đề sinh thái và rác thải, bảo vệ môi trường. Nghiên cứu cho thấy 100-200 gram giun có thể xử lý tối đa 300 kg rác thải.
Hành vi kích giun hủy hoại đất, nhưng hiện chưa có chế tài xử phạt. Nghị định 91/2019 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đã xác định những hành vi hủy hoại đất, nhưng kích giun bằng điện chưa được quy định rõ.
Hiện để hạn chế vấn nạn, các địa phương chủ yếu tăng cường kiểm tra, tuyên truyền và vận động người dân từ bỏ công việc nguy hại này. Một số nơi khuyến khích người dân nuôi thử nghiệm giun đất.
Duy Trinh (t/h)
